...

 

--> Giới thiệu

--> Chất lượng vệ sinh của trứng trong trại giống

• Thu thập trứng - loại bỏ trứng dơ

• Làm sạch trứng dơ trong trại giống

• Khử trùng trứng trong trại giống

• Bảo quản

--> Chất lượng vệ sinh của quá trình vận chuyển trứng ấp

--> Chất lượng vệ sinh của trứng trong trại ấp

• Quy trình thường sử dụng: vệ sinh trứng sạch và khỏe mạnh

• Quy trình dự phòng: làm sạch trứng dơ

• Quy trình đặc biệt: trứng được điều trị kháng sinh

--> Kết luận

 

...

 

KIỂM SOÁT TÌNH TRẠNG “SẠCH” CỦA TRỨNG ẤP

(Sanitary management of the hatching eggs)

Được viết bởi: Bộ phận Kinh Doanh Gia cầm của CEVA Santé Animal - Libourne - FRANCE

.

GIỚI THIỆU

Như chúng ta đều biết, chất lượng của trứng ấp sẽ ảnh hưởng đến chất lượng gà con một ngày tuổi. Trứng sau khi ra khỏi buồng trứng thường không mang theo bất kì vi sinh vật nào (ngoại trừ các tác nhân gây bệnh lây truyền thẳng đã “xâm nhập” trực tiếp vào noãn). Tuy nhiên, dù trứng có “sạch” thế nào đi nữa cũng sẽ có sự hiện diện của các vi khuẩn trên vỏ trứng. Hơn nữa, sau khi trứng từ bên trong cơ thể gà mái ra bên ngoài môi trường, nhiệt độ của nó sẽ giảm xuống (từ 41^oC xuống còn 21^oC) làm cho sự phát triển của phôi bị ngưng trệ và các chất bên trong trứng dễ bị nhiễm một mầm bệnh nào đó, và do đó, các vi khuẩn trên bề mặt vỏ trứng chính là nguy cơ cao nhất cho sự lây nhiễm này và trên thực tế, do lớp cutin của vỏ trứng vẫn còn ướt nên sự xâm nhập vào bên trong của chúng thậm chí còn dễ dàng hơn nhiều.

Một điều cần lưu ý, tình trạng “sạch” của trứng khá mong manh, nên các quy trình đặc biệt cần phải được áp dụng nghiêm túc, bắt đầu từ trại giống cho đến trại ấp để bảo đảm tất cả các khâu đều được kiểm soát tốt.

^ Đầu trang

.

CHẤT LƯỢNG VỆ SINH CỦA TRỨNG TRONG TRẠI GIỐNG

Trong trại giống, quy trình đầu tiên cần thực hiện chính là thu thập các trứng sạch. Trứng sạch chính là những trứng có vỏ vẫn còn nguyên vẹn, không có bất kì vết nứt nhỏ nào trên bề mặt, không có bất kì dị dạng nào và không có sự vấy bẩn nào nhìn thấy được bằng mắt thường (các trứng này vẫn còn nằm trong ổ đẻ).

Người chăn nuôi nên biết đến sự khác biệt về mức độ “sạch” giữa trứng bình thường và trứng bị nhiễm. Đây thực sự là hai vấn đề khác nhau.

1. Thu Thập Trứng - Loại bỏ Trứng Dơ

Trong khi thu thập, trứng nên được phân thành ba loại và được bảo quản trong các điều kiện khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng của trứng và mục đích sử dụng của trại:

• Trứng sạch (có thể đem ấp ngay lập tức),

• Trứng hơi dơ - đây là các trứng có thể bị loại bỏ, hoặc cần một vài quy trình để làm sạch và tiệt trùng trước khi đem ấp, tùy theo điều kiện kinh tế của trại,

• Trứng bị loại bỏ (như dơ, không bình thường, ở ngoài khoảng tiêu chuẩn,…) - đây là các trứng sẽ bán ngoài thị trường hoặc đem tiêu hủy.

Quy trình truy xuất nguồn gốc nên bắt đầu ngay từ khi trứng được thu thập, từ trại giống cho đến trang trại nhập gà con một ngày tuổi. Khác biệt về chất lượng trứng là do sự khác nhau giữa các lô trứng và các lô này thường sẽ có chất lượng ổn định trong suốt quá trình sản xuất.

Trứng dơ và tất cả các trứng nằm trên sàn đều có khả năng bị nhiễm bệnh và mang theo một rủi ro tiềm tàng cho trại ấp như làm giảm tỉ lệ nở gà con, giảm tỉ lệ sống sót và tăng chi phí khử trùng và nhân công. Do đó, dù trong hoàn cảnh nào, cũng không nên sử dụng các trứng này để thay thế cho các trứng nằm trong ổ và nếu có dùng, cũng nên tách hai loại này riêng biệt khi bảo quản.

Có thể giảm thiểu số lượng trứng dơ bằng một số cách sau đây:

- Ổ đẻ nên được thiết kế vửa đủ (4 đến 5 gà mái mỗi ổ), thoải mái và thường xuyên được lau dọn. Vì mối nguy hiểm lớn nhất làm trứng bị nhiễm chính là trong giai đoạn đẻ trứng, do đó, điều đặc biệt quan trọng là ổ đẻ phải sạch sẽ.

- Lập kế hoạch thu thập trứng thường xuyên, phụ thuộc vào nhiệt độ bên trong của trại. Trong những ngày nóng, nên tăng số lần thu thập trứng để ngăn cản sự bắt đầu phát triển của phôi và giảm tỉ lệ chết giai đoạn sớm của phôi. Do đó, khi nhiệt độ trên 30^oC nên thu thập trứng ít nhất là 5 lần một ngày, đặc biệt trong giai đoạn đẻ trứng cao nhất của gà. Đối với các ổ đẻ tự động, chương trình thu thập trứng nên được thiết kế sao cho giảm thiểu đến mức thấp nhất nguy cơ này cho các trứng chuẩn bị được ấp.

- Bảo đảm sử dụng thực phẩm an toàn để tránh xuất hiện dấu hiệu viêm ruột không đặc hiệu trên gà mái.

- Thường xuyên lau rửa máng thu thập trứng và loại bỏ đất bám vào máng.

- Rửa tay trước / sau khi thu thập trứng và trước / sau khi cầm các trứng sàn. Trứng sạch nên được thu thập trước các trứng nằm trên sàn.

- Trong một số công trình nghiên cứu có đề cập đến một vài giai đoạn của quy trình kiểm soát chất lượng mà trại giống nên chú ý để hạn chế gà mái đẻ trứng trên sàn, như:

• Cường độ chiếu sáng ít nhất là 10 lux sẽ giới hạn gà đẻ trứng trên sàn vì với cách này sẽ điều khiển gà mái di chuyển ngang thành di chuyển dọc,

• Các gà mái được nuôi bằng cách cho ăn trong các khay đặt trong chuồng và không có chỗ đậu sẽ có xu hướng đẻ trứng sàn cao gấp hai đến ba lần so với khi nuôi trong lồng.

• Nên cho gà ăn trong vòng 30 phút từ khi đèn được bật: ổ đẻ nên mở 15 phút trước khi đèn bật và đóng sau một giờ khi đèn tắt.

^ Đầu trang

.

2. Làm sạch Trứng Dơ trong Trại giống

Phương pháp này thường không được khuyến nghị thực hiện vì sẽ làm xuất hiện nguy cơ làm “bẩn” trứng trong trại ấp (trứng có vài vết dơ nhỏ có thể làm nhiễm toàn bộ trứng được đặt chung trong máy ấp), tuy nhiên, làm sạch trứng dơ có thể thật sự cần thiết khi số lượng trứng dơ nhiều và loại bỏ toàn bộ số trứng này có thể ảnh hưởng đến doanh thu của trại. Vì thế, làm sạch trứng nên có sự cân nhắc kỹ lưỡng giữa lợi ích kinh tế và các quy tắc kiểm soát tình hình vệ sinh trong trại.

Làm sạch chỉ nên áp dụng đối với trứng dơ: làm sạch không cần thiết phải áp dụng đồng bộ và có thể gây thiệt hại cho trứng sạch vì sẽ làm yếu lớp bảo vệ tự nhiên của vỏ trứng. Trứng sạch nên được chuyển ngay đến phòng đã được khử trùng để bảo quản hoặc đem đi ấp trực tiếp.

Đối với những trứng tiến hành làm sạch, bước đầu nên lau toàn bộ trứng bằng khăn (vải) sạch sử dụng một lần có tẩm dung dịch khử trùng. Tránh sử dụng miếng bọt biển hay giẻ lau chứa kim loại vì chúng sẽ làm xướt lớp vỏ, gây thiệt hại đến lớp cutin trong khi các vi sinh vật trên vỏ trứng vẫn còn tồn tại.

Sau đó, nên tiến hành phun sương (đây là giải pháp tốt nhất nên áp dụng, theo quan điểm vệ sinh học): các trứng đi theo một dây chuyền có bố trí các máy phun chất khử trùng ở phần đầu và phun nước sạch ở phần sau, trong điều kiện nhiệt độ được kiểm soát tốt (40^oC - 42^oC). Đây là phương pháp làm sạch trứng rất hữu dụng nhưng nhược điểm là dây chuyền này nhanh trở thành nguồn lây nhiễm, do đó, chất khử trùng nên được lau sạch hoàn toàn sau khi sử dụng, cũng như phải thay đổi thường xuyên sau mỗi lần phun. Các trứng sau khi được lau sạch với dung dịch tẩy, nên được ngâm từ 2 đến 3 phút trong bể chứa chất khử trùng (ví dụ như chất chlorine 500 ppm) với nhiệt độ khoảng 42^oC để các chất này chỉ hoạt động trên bề mặt trứng.

^ Đầu trang

.

3. Khử trùng Trứng trong Trại giống

Khử trùng sớm nhất nên thực hiện sau khi đẻ, trước khi giữ mát các quả trứng ở nhiệt độ thấp, càng thực hiện đúng thì hiệu quả sẽ cao hơn. Hơn nữa, cũng nên thực hiện càng sớm càng tốt nhằm giúp trứng không bị “làm bẩn”.

Khử trùng nên thực hiện trong phòng bảo quản ở mỗi khu, trong một căn phòng phụ hay trong phòng bảo quản trung tâm để hiệu lực khử trùng vừa đủ cho toàn bộ trứng thu thập buổi sáng. Các khay nên được làm sạch và bảo quản ở một nơi an toàn, tránh động vật hoang dã và côn trùng.

Khử trùng có thể được thực hiện toàn bộ bằng phương pháp phun sương: phun dung dịch khử trùng lên trứng khi chúng được đặt lên khay các-tông Keyes hay với bọt khi để trứng trên khay nhựa. Tuy nhiên, có một số người nghĩ rằng phương pháp này sẽ làm tổn hại đến lớp cutin và mang lại rủi ro cao hơn khi so với phương pháp khử trùng một phần (dung dịch không bao giờ khuếch tán vừa đủ để tiếp xúc với toàn bộ bề mặt của trứng trên khay các-tông Keyes hay khay nhựa).

Một phương pháp hiệu quả khác là khử trùng trong buồng kín chứa nước với khí formalin hoặc khử trùng bằng ống phun dung dịch. Tuy nhiên, khử trùng xông hơi với formaldehyde cần phải áp dụng chặt chẽ theo năm điểm chính: nồng độ, thời gian tiếp xúc, nhiệt độ, ẩm độ và sự lưu thông khí.

Khử trùng bằng formaldehyde rất hiệu quả với khay đựng trứng bằng nhựa (với bề mặt tiếp xúc lớn), và ngay cả với khay các-tông Keyes. Tuy nhiên, phương pháp phun dung dịch chỉ có thể thực hiện trên trứng đã được đặt gọn gàng trên các khay nhựa đựng trứng trên bề mặt phẳng.

Trong trường hợp các trại có nguy cơ nhiễm Aspergillosis, nên sử dụng thêm một sản phẩm đặc hiệu có tên là enilconazole.

Kiểm soát việc khử trùng chỉ có thể thực hiện bằng cách cho thạch tiếp xúc với vỏ trứng trước và sau khi khử trùng, rồi kiểm tra tổng số vi sinh vật ưa nhiệt, số lượng Streptococcus trong phân và Aspergillus fumigatus sau khi nuôi cấy.

^ Đầu trang

.

4. Bảo quản

Trong suốt quá trình bảo quản, cần phải thực hiện các biện pháp ngăn chặn sự tái nhiễm trên những trứng ấp. Nhiệt độ và giá trị độ ẩm tương đối nên được thiết lập sao cho vừa hạn chế hiện tượng mất nước cho phôi vừa ngăn ngừa sự tập trung và phát triển của nấm, cũng như sự xuống cấp của khay các-tông Keyes.

Phòng bảo quản nên có hai đường đi:

• Một đường dẫn đến phòng đã được tiệt trùng dùng để chứa các trứng ấp,

• Đường còn lại, khác với đường đầu tiên, dùng để di chuyển các trứng ấp lên xe tải của trại ấp, do đó đây là khu vực hạn chế người ra vào và chỉ người tái xế mới được phép ra vào.

Lưu ý: Trứng không đạt chuẩn, dùng để bán ngoài thị trường hoặc tiêu hủy, không nên được lưu trữ trong căn phòng này.

^ Đầu trang

.

CHẤT LƯỢNG VỆ SINH CỦA QUÁ TRÌNH VẬN CHUYỂN TRỨNG ẤP

Vận chuyển trứng đến trại ấp nên giữ được vỏ trứng không bị sứt mẻ và tình trạng vệ sinh của nó sạch hoàn toàn. Chất lượng của phương tiện vận chuyển cũng nên bảo đảm, như có hệ thống giám sát, thông gió và điều kiện không khí thông thoáng. Sự vận chuyển tốt nhất nên thực hiện trong thời điểm mát mẻ nhất trong ngày.

Khử trùng có thể được thực hiện trong suốt quá trình vận chuyển nếu xe tải được trang bị cho việc đó. Nhiệt độ của xe cũng góp phần duy trì tình trạng “sạch” của trứng vì nhiệt độ được giữ ổn định từ trại giống cho đến trại ấp sẽ giảm thiểu nguy cơ đóng cặn trên vỏ (là nguyên nhân gây ô nhiễm trứng).

Phương tiện vận chuyển phải chuyên dụng, đặc biệt nên sử dụng loại dành cho cho trứng ấp. Xe tải để vận chuyển gà con một ngày tuổi không bao giờ được dùng tiếp tục để vận chuyển trứng, mà phải thực hiện quy trình khử trùng hoàn toàn giữa hai quy trình vận chuyển này.

Xe tải sẽ được khử trùng sau mỗi chuyến đi, và phải được đánh giá định kì với các chỉ tiêu vệ sinh ở các vách bao xung quanh xe tải, trong hệ thống thông khí, trong quạt thông gió, trên sàn di chuyển và trong cabin của người lái xe. Tất cả các thiết bị có thể được tái sử dụng cho lần sau nếu đã được khử trùng cẩn thận trước khi trở về trại giống (xe đẩy, lô trứng, khay Keyes nhựa).

Người lái xe không cần đi vào khu vực nuôi gà giống, nơi thực hiện quy trình lai tạo, và không nên đi vào khu vực ấp. Những người này chỉ được phép vào khu vực bảo quản - điều này khác với suy nghĩ là khu vực này chỉ có người trong trại ấp mới được phép ra vào. Cuối cùng, nên bắt buộc họ tắm rửa sạch sẽ và thay đồng phục riêng ở mỗi lần ra vào.

^ Đầu trang

.

CHẤT LƯỢNG VỆ SINH CỦA TRỨNG TRONG TRẠI ẤP

Ngoài kỹ thuật thực hiện, nên nhớ rằng kiểm soát chất lượng vệ sinh của trứng có liên quan đến kiểm soát sự lưu thông trong trại ấp. Có thể quản lý các trứng có nguồn gốc từ khu vực đáng ngờ bằng cách đặt chúng vào quy trình điều trị và bảo quản ở một nơi riêng biệt hoàn toàn với trứng sạch; các trứng nghi ngờ được ấp riêng và sau đó chuyển sang máy nở đặc biệt, và gà con có thể ở đó mà không cần chuyển sang phòng ấp chung.

1. Quy trình Thường Sử dụng: Vệ sinh Trứng Sạch và Khỏe mạnh

Sau quy trình khử trùng đầu tiên tại trại giống, các trứng được khử trùng toàn bộ ngay khi chúng đến trại ấp bằng phòng chuyên dụng kín chứa nước:

• Phương pháp xông hơi: thường được sử dụng với formalin, chất này đem lại hiệu quả nhất mà ít tốn kém. Tuy nhiên, ngày nay lại có xu hướng hạn chế sử dụng do độc tính của nó.

• Phương pháp phun dung dịch: các trứng ấp phải sấy khô trước khi thực hiện các quy trình xử lý khác. Nên chú ý và cẩn thận khi sử dụng peroxide vì tác dụng ăn mòn thép không gỉ của nó.

• Phương pháp phun sương: có thể áp dụng nhanh (trong vòng 5 phút) hay tốt nhất để khoảng thời gian tiếp xúc là một giờ.

Chú ý: Có vài chất không được sử dụng rộng rãi như glutaraldehydes (do mùi của nó) và các hợp chất bậc bốn ammonium (NH4⁺), vì độ nhờn chúng để lại trên trứng.

Sau thời điểm tiếp xúc này, phòng được mở ra và để cho thông gió. Một khi khô, các trứng ấp có thể được để vào phòng bảo quản.

Để tình trạng “sạch” của trứng được đảm bảo, nên khử trùng bổ sung trong phòng sấy sơ bộ, trong lồng ấp, hay thậm chí trong máy nở. Khi thực hiện, nên sử dụng các sản phẩm tương thích với sự phát triển của phôi, và lưu ý đến liều lượng sử dụng. Đặc biệt cẩn thận trong giai đoạn ấp trứng từ ngày thứ nhất cho đến thứ tư vì phôi đang ở tình trạng rất dễ tổn thương, và trong suốt giai đoạn chuẩn bị nở vì nguy cơ gây độc tính đường hô hấp cho gà con.

^ Đầu trang

.

2. Quy trình Dự phòng: Làm sạch Trứng Dơ

Như đã nêu trước đó, làm sạch trứng bẩn, nếu nhất thiết mới thực hiện. Và khi thực hiện, tốt nhất nên tiến hành ở trại giống để ngăn ngừa sự xuất hiện các trứng bẩn trong trại ấp.

Tuy nhiên, trong trại ấp cũng có thể thực hiện nhằm kiểm soát được độ tin cậy của phương pháp tốt hơn. Quy trình làm sạch này thường được thực hiện ở lối ra của phòng bảo quản, ngay trước khi trứng được chuyển đi sấy sơ bộ.

Trong mọi trường hợp, trứng được rửa sạch sẽ được ấp ở một nơi riêng biệt với trứng sạch.

^ Đầu trang

.

3. Quy trình Đặc biệt: Trứng được Điều trị Kháng sinh

Quy trình này có thể thực hiện trong một bối cảnh rất cụ thể và nên phù hợp với các quy định hiện hành và luật lệ về vệ sinh, như:

• Trên đàn gia cầm có giá trị được coi là nguy hiểm trên cơ sở vệ sinh,

• Để loại thải các mầm bệnh đặc biệt (Mycoplasma),

• Dưới sự kiểm soát thú y nghiêm ngặt, chặt chẽ theo dõi chỉ tiêu kháng kháng sinh ở gà con sinh ra từ những trứng này.

Điều này không có nghĩa là quy trình này có thể được thực hiện trên nhiều khay khác nhau, vì nguy cơ xuất hiện các trường hợp đa đề kháng với kháng sinh.

Việc điều trị kháng sinh có thể được áp dụng bằng cách ngâm trứng hoặc bằng cách tiêm trứng (ovo injection):

• Ngâm trứng: trứng được đặt trong bể kín chứa nước và dung dịch kháng sinh. Bằng cách tạo ra một lực ép với máy bơm chân không, không khí chứa trong các lỗ trên vỏ trứng thoát ra ngoài và khi áp lực này không còn, dung dịch kháng sinh xuyên qua vỏ trứng và kết quả là xâm nhập vào trứng.

• Tiêm trứng: tiêm kháng sinh, thực hiện khi di chuyển trứng và tiêm vào ngay khoang màng ối hoặc tiêm trực tiếp vào phôi, đâm xuyên qua buồng khí. Phương pháp này tốt hơn phương pháp ngâm trứng, vì đảm bảo được sự đồng nhất trong liều lượng. Soi trứng nên tiến hành thường xuyên để tránh sự xuất hiện một lượng lớn trứng bị nhiễm trong suốt giai đoạn thực hiện.

^ Đầu trang

.

KẾT LUẬN

Sau khi thực hiện nghiêm chỉnh các quy tắc vệ sinh, nên áp dụng biện pháp khử trùng và các phương pháp kiểm tra khác. Gà con sẽ là chỉ tiêu đầu tiên để đánh giá mức độ vệ sinh của trại ấp.

Đó là lý do vì sao nên theo sát các biểu hiện của mỗi lô gà con trong suốt tuần đầu tiên: vấn đề vệ sinh tại trại ấp sẽ được chuyển và nhân lên thành triệu chứng cụ thể ở gà con, như giai đoạn đầu phát triển kém, có thể biểu hiện dấu hiệu phức tạp giữa nhiễm trùng và viêm nhiễm,…

Bên cạnh đó, việc theo dõi ngay từ giai đoạn đầu “theo dòng” thế này nên được hoàn thiện bởi phương pháp phân tích “hồi quy”: trại ấp có cách quản lý tốt không thể bù đắp được “vấn đề” ở cấp độ sản xuất trong trại giống. Do đó, cần phải có các biện pháp áp dụng các quy tắc vệ sinh nghiêm ngặt ngay từ trong đàn gà giống.

Nên nhớ rằng, quản lý trại nuôi kém có thể làm ảnh hưởng xấu đến kết quả của một lô gà con tốt, nhưng cũng cần biết rằng, ngay cả khi quản lý tốt, cũng khó có được một kết quả tốt với lô gà con kém.

^ Đầu trang

 

<< Trở về trang C.H.I.C.K. Program Online