Bệnh FP xuất hiện với thể da hay thể màng giả hoặc đôi khi thấy cả hai thể cùng một lúc. Phần lớn dịch bệnh nổ ra thường thấy ở thể da. Bệnh tích thay đổi theo thứ tự phát triển sau: tạo đậu (Hình 1), túi nước, mụn mủ hay đóng vỏ (Hình 2). Các bệnh tích này thường thấy ở vùng đầu.

Hình 1 Xuất hiện đậu ở vùng mặt

Hình 2 Mụn mủ (bên trái) và đóng vỏ (bên phải) ở vùng mặt

Bệnh tích của bệnh FP trên da chân (Hình 3).

Hình 3 Bệnh tích trên da chân

Bệnh FP do một vi-rút DNA hướng biểu mô thuộc giống Avipox, họ Poxviridae gây ra. Một số týp (chủng) vi-rút là vi-rút đậu gà, vi-rút đậu gà tây, vi-rút đậu bồ câu, vi-rút đậu hoàng yến,… Các chủng này khác nhau ở độc lực và tính sinh miễn dịch. Vi-rút đậu rất đề kháng với yếu tố ngoại cảnh và có thể tồn tại vài tháng trong môi trường. Một số loài muỗi và các loài chân đốt hút máu có thể làm lây lan vi-rút, nhất là muỗi có thể truyền lây mầm bệnh trong vài tuần. Thời kì ủ bệnh từ 4 đến 10 ngày.

Thông thường, kết mạc mắt bị tổn thương do vi-rút đậu tạo cơ hội cho các nhiễm trùng thứ phát (như E. coli, Staphylococcus spp.,…) và làm nặng thêm các biến chứng (Hình 4). Sự nhiễm trùng thứ phát lây lan cơ học qua các vảy bị tróc ra có chứa mầm bệnh.

Hình 4 Các biến chứng trên mắt của bệnh đậu gà

Bệnh tích màng giả trông như các mảng trắng hay vàng lắng đọng và phát triển trên niêm mạc khoang miệng, khoang mũi, xoang, thanh quản, họng, khí quản và thực quản (Hình 5). Tốc độ lây lan của bệnh chậm, từ khi bệnh bắt đầu xuất hiện và đỉnh điểm của dịch bệnh, có thể có một vài tuần không thấy hiện tượng gì.

Hình 5 Bệnh tích màng giả trên đường hô hấp trên

Chuẩn đoán dựa vào các bệnh tích điển hình trên da và tạo màng giả.

Phòng ngừa bằng vắc-xin có thể chủng ở bất kì giai đoạn nào (nếu cần thiết).

 

 (Nguồn: "Diseases of poultry - A colour atlas" - Ivan Dinev & CEVA Santé Animal, 2010)

.

<< Trở về trang trước